Мислење и коментари: Во новата година со старите рани

Македонија се наоѓа во еден специфичен амбиент и во поглед на економските случувања и во поглед на очекувањата. Политичката криза која трае во земјата веќе две години, ги потиснува економските очекувања во значајна мера: и помеѓу населението и помеѓу фирмите, постои извесна разочараност од општите политички случувања, а тоа предизвикува и двата економски сектора да не преземаат поголеми одлуки за инвестирање и за трошење. Тоа, заедно со воздржаноста на странските компании да инвестираат, веројатно го преполови порастот за оваа 2016 година. Истите движења, без оглед што со изборите се очекува почеток на разврската на кризата, ќе ги детерминираат економските случувања и во 2017 година, односно очекуваниот економски пораст веќе во извесна смисла го има вградено во себе фактот дека разврската на кризата не може да дојде преку ноќ, туку нејзините ефекти ќе ги чувствуваме уште некое време. Во целиот овој амбиент, и оптимизмот пред новогодишните празници ќе биде значајно потиснат. Сепак, вообичаено е потрошувачката околу новогодишните празници да биде поголема отколку во другите месеци.

Ѓорѓи Митревски, директор, „Ипсос" - Скопје

Новогодишниот оптимизам ќе се одрази со екстремно зголемување на потрошувачката во текот на декември, како одраз на типичниот сезоналитет во потрошувачката кој на годишно ниво бележи најголем пораст токму во овој месец.

 

Но, ако го погледнеме годинешниот тренд на основните економски индикатори кои се добиваат од редовното Business and Consumer Survey што „Ипсос" - Македонија го спроведува за потребите на Европската Унија, ќе забележиме дека нема голем простор за оптимизам.

 

Индикаторот на доверба во секторите индустрија и услуги бележи значителен надолен тренд во текот на целата година, а стабилна позиција со благ надолен тренд се бележи и во секторот малопродажба.

 

Доколку се суди според ветувањата на политичките партии во предизборието, во наредниот период треба да очекуваме мед и млеко. Повисоки плати, пензии, вработувања... 

 

Став од секторот
Перица Вичишки, генерален директор на „Атлантик трејд"

FMCG-секторот во Македонија и во регионот покажува висок степен на развој и во споредба со целата низа на други индустрии е силно компетитивен, без разлика дали зборуваме за квалитетот на настапот на пазарот на странски или домашни инвеститори. Би кажал дека и за следната година најголемите предизвици во различна мера, се заеднички за целиот регион, а тука мислам и на неблагодарното економско опкружување, и понатаму високата невработеност, пад на куповната моќ, стравот произведен од долготрајната криза... Од перспектива на регионален лидер во производство на храна и на пијалаци, проблем може да биде и ограничениот простор за пораст и релативната заситеност на пазарот, услови во кои простор мора да најдете во компаративните предности во однос на конкуренцијата и да земате дел од нивниот пазарен удел. Сметаме дека ги имаме тие компаративни предности, а дополнителниот пораст сакаме да го генерираме со излез на нови пазари. Како главни ризици се истакнуваат скромните стапки на пораст во согласност со макроекономските можности и потреба за значителни вложувања за постигнување на конкурентските предности во однос на локалните и регионалните производители. Разликите што ги носи конкуренцијата, но и ризикот што е детерминиран токму од деловното опкружување, поточно од нивото на личната потрошувачка како компонента на БДП и од нивото на животниот стандард на потрошувачите, кои ги диктираат трендовите во индустријата на стока за широка потрошувачка, „Атлантик група" настојува да ги редуцира со својата добра диверзификација на производствените и на дистрибутивните капацитети во регионот, надоврзано на процесот на интензивна интернационализација и на зајакнување на дистрибутивните функции.