Константинос Теодосијадис: Протагонист во променливите времиња

Константинос Теодосијадис, генерален директор на „Тинекс“

Разговараше: Алма Растодер, alma@instore.mk

Пред да почне да работи во малопродажниот сектор, Константинос Теодосијадис работел во производство и извоз на многубројни производи, особено во винската индустрија. Во малопродажбата работи речиси 30 години како сениор извршен директор и генерален директор, прво за мултинационалниот малопродажен синџир „Маркс и Спенсер“, а потоа и за „К-Макс“. Од 1996 до 2016 година ја предводи грчката инвестиција на „Веро“ во Северна Македонија со своја визија: мапата на малопродажбата во следните години значително ќе се смени и мојот придонес во овој процес ќе биде голем и влијателен. Од 2016 година Константинос е генерален директор на „Тинекс“, водејќи ја компанијата со ист капацитет.

Дојдовте во Северна Македонија во 1996 година и оттогаш работите во малопродажниот сектор. Од оваа перспектива, накратко, што се случуваше во изминатите години, колку се променија пазарот и потрошувачот?

Пристигнав во земјата во септември 1996 година како раководител на грчка инвестиција со цел создавање и развој на малопродажен бизнис изграден врз основа на конкурентни европски стандарди. Кога дојдов, ситуацијата во малопродажната средина сè уште беше во почетна фаза, без организирана конкуренција, многу мали бизниси и лошо конфигурирани структури во овој сектор на економијата. Овој контекст имаше и предности и недостатоци за нашиот развој и мојот капацитет да создадам диференциран и конкурентен производ во овие околности. Пазарот на труд немаше менаџери и експерти кои добро го познаваа бизнисот, и од страната на добавувачите и од страна на вработените. И покрај овие предизвици, бев мотивиран да ја поставам основата на мојата иновативна визија, обидувајќи се да ги убедам луѓето на сите нивоа дека нејзиното влијание ќе биде значително во контекстот на очекуваните големи промени на мапата на малопродажбата во следните години. Гледајќи наназад, со сигурност можам да констатирам дека индустријата, но и другите сектори на економијата беа сведоци и ја препознаа големината на моите напори. Неколку мои иновативни и водечки идеи во тоа време имаа толку трајно влијание врз пазарот, што до ден-денес продолжуваат да служат како модел за европскиот малопродажен бизнис. Како резултат на тоа, придобивките за потрошувачите беа огромни, бидејќи тие сега имаат голем избор преку оваа конкуренција и можат да најдат сè што бараат со неспоредлив квалитет и услуга. Овој квалитет насочен кон потрошувачите, за кој неуморно се залагав, сега служи како стандард и олицетворение на водење бизнис во земјата.

Патот дотука беше далеку од лесен и мазен. Бараше огромни жртви и од моето семејство и од мене, и морав да се борам низ многу периоди на кризи и стрес. Во текот на мојата кариера, а особено во текот на годините што ги поминав работејќи во малопродажба, мојот најважен професионален фокус отсекогаш беше на луѓето со кои работев и моите соработници. Со текот на годините им помагав и ги подучував луѓето без претходно искуство кои имаа потенцијал да изградат свои патеки. Многумина од нив продолжија со создавање сопствени успешни компании и бизниси врз основа на тоа што ги подучив.

Секогаш се ставам себеси во првата линија, земајќи одлучни и честопати ризични одлуки за широк спектар на теми, но секогаш со креативен и отворен ум, добри намери и, пред сè, правилен тајминг.

Пред речиси 5 години ја продолживте кариерата во „Тинекс“ откако се преселивте од малопродажен синџир што го подигнавте на македонскиот пазар. Какви промени направивте во работењето на „Тинекс“?

„Тинекс“ останува да биде доминантен голем малопродажен бизнис во земјата. Би додал дека во текот на изминатите 20 години, дури и пред да му се приклучам на „Тинекс“, одржував контакт со сопственикот на компанијата, Владимир Тодоровиќ, секогаш со заемна почит и извонредни професионални односи. Се разбира, ова придонесе мојата промена кон „Тинекс“ да биде брза и лесна. Откако пристигнав во „Тинекс“, се трудам да го поддржам бизнисот придонесувајќи со моето претходно знаење и искуство на сите нивоа. „Тинекс“ има силна основа со тим од талентирани менаџери во своите редови.

Би издвоил некои аспекти на бизнис-моделот што беа потпомогнати од мојот придонес во компанијата. Една од моите главни цели уште од самиот почеток беше да ги редизајнирам и модернизирам повеќето супермаркети на висок европски стандард на бизнис, како на пример нивниот дизајн, распоред на полици и обезбедување нова опрема. Тоа е програма што започна пред три години и сè уште трае поради нејзиниот долгорочен карактер. Исто така, би сакал да истакнам неколку проекти што ги иницирав во корист на целата компанија. Прво, картичката за лојалност беше еден од централните проекти што ги основавме и ги ставивме во функција во изминатите неколку години, што обезбедува големи предности за нашите најлојални потрошувачи. Друг проект што го развивме пред пандемијата беше платформата за е-продавница. Меѓутоа, поради промената на околностите со пандемијата на ковид-19, моравме да го забрзаме целиот проект и под екстремно тешки околности да ја отвориме платформата за е-продавница со цел да помогнеме во задоволувањето на побарувачката на нашите клиенти, особено во периодите на целосното затворање. Платформата за е-продавница е еден од нашите централни столбови на нашата континуирана еволуција како бизнис и беше многу успешна од самиот почеток. Овој проект е она што навистина прави да се разликуваме од нашата конкуренција. Друг проект чие поставување го унапредивме заедно со мојот тим, кој беше започнат пред да пристигнам во компанијата, но сè уште не беше во функција, беше логистичкиот центар на „Тинекс“. Првично беше навистина тешко да ги убедиме нашите партнери и добавувачи да работат преку овој логистички центар. Но со придонесот на мојот тим, од 2018 година тој работи со голем успех. Овие се само централните столбови на нашиот деловен модел во развој од моето доаѓање во компанијата и, се разбира, ова не би било возможно без помошта на мојот тим од директори и менаџери. Бидејќи ништо во оваа дејност не може да се постигне самостојно.

Кои се плановите за оваа и следната година во врска со проширувањето на малопродажниот синџир? Какви новини ќе понудите со отворањето на најавениот хипермаркет во „Ист гејт“?

Примарната цел на нашата компанија е постојано да отвора нови маркети што можат да донесат и да опслужуваат повеќе клиенти, додека одржуваме здраво и силно присуство кај клиентелата што веќе ја поседуваме. Во изминатиот период отворивме пет нови супермаркети и претстојниот „хипермаркет“ во трговскиот центар „Ист гејт“ го сочинува најновото дополнување на нашиот конкурентен арсенал, што уште еднаш ќе ни овозможи да го иновираме пазарот на мало со услуги кои поставуваат стандарди и квалитет. Но, се разбира, не можеме да ги откриеме сите наши планови бидејќи дел од конкурентната работа подразбира конкурентите да останат да се прашуваат кој ќе биде вашиот следен потег.

Каква е моменталната соработка на „Тинекс“ со производители и дистрибутери? Што мора да има една марка за да биде на полиците на „Тинекс“?

Во епицентарот на нашиот бизнис-модел се луѓето. Градење силни и лични односи со сите бизниси кои се дел од компанијата „Тинекс“ е централен столб на нашиот успех сите овие години, и тоа немаме намера да го промениме во скоро време. Секогаш, кога избираме со кого започнуваме бизнис, еден од главните фактори што ги земаме предвид е неговата деловна етика и стандарди, како и извонредните интеракции и комуникации што ги имаме со овие луѓе и на професионално и на лично ниво. Токму преку овој модел „Тинекс“ стана супермаркет за сите луѓе. Токму овој модел ќе продолжи да ни носи успех и заемна доверба со нашите клиенти. Како што еднаш објасни Ворен Бафет: „Можеме да си дозволиме да губиме пари некое време, па дури и многу пари, но никогаш не можеме да си дозволиме да ја нарушиме нашата репутација во очите на нашите деловни партнери, и најважното - вербата што нашите лојални клиенти ја имаат во нас.“ Ова е значајна карактеристика што ме опишува како лидер, и тоа е овој етос што се обидов да го внесам и да го всадам во „Тинекс“ откако пристигнав.

Одливот на едуцирани кадри од земјата во изминатите години придонесе да се отежне процесот за наоѓање соодветни кандидати за работните места. Но, како лидер мора да ги искористите постојните кадри и да ги изградите инвестирајќи во нив.

Колку е тешко да се најдат професионалци за одредена позиција? Колку инвестирате како компанија за да ги задржите вработените?

Како дел од оваа репутација, одличната работна средина и врските се едни од одредниците нa однесувањето во бизнисот. За луѓето да сакаат да работат за вас и да го следат вашето водство, тие прво мора да имаат доверба во вас и во проектот од кој се дел, и тие секогаш мора да чувствуваат дека како вработени ќе бидат згрижени и ќе имаат можност да растат и да се развиваат на професионално ниво во „Тинекс“. Се разбира, невозможно е да се одржуваат сите задоволни цело време на сите нивоа. Како и да е, како лидер морам секогаш да се обидувам да сочувствувам и да ги инспирирам мојот тим и моите вработени. Не е случајно што кога ја напуштив претходната компанија за да му се приклучам на „Тинекс“, многу директори и менаџери избраа да ме следат во нашиот нов потфат и можам да додадам дека имаше многу повеќе што сакаа да ни се придружат во „Тинекс“, но не можеа, најмногу не по нивен избор. Изминатите години одливот на едуцирани кадри во земјата придонесе да се отежне процесот за наоѓање соодветни кандидати за вистинските работни места. Но, многу пати како лидер мора да ги искористите постојните кадри и да ги изградите со инвестирање во најважниот ресурс од сите - луѓето.

Оваа година беа најавени два дисконтни синџири што ќе влезат на македонскиот пазар, а неколку домашни дисконтни синџири веќе успешно работат на нашиот пазар. Дали мислите дека ова ќе ја наруши позицијата на „Тинекс“ на пазарот?

Довербата што ја имаат нашите клиенти во нас е нешто што го градевме и зацврстувавме многу години и е нешто што секој конкурент што ќе влезе на пазарот на мало треба да го научи. Нашиот етос за постојано развивање и иновација на услугите и стандардите што ги нудиме, се разбира, вклучува нова конкуренција. Ова не е нешто што треба да плаши. Неоспорно е дека ќе има делумно нарушување, но далеку од тоа да нè плаши, го прифаќаме предизвикот да бидеме посилни, подобри и поконкурентни прво за нашите лојални клиенти, а потоа и за нас како професионалци. Нема да бегаме од овој предизвик.

Колку сте задоволни од работата на е-tinex, особено сега кога има наплив на нови онлајн-продавници? Со какви предизвици се соочивте при развивање на онлајн-продавницата?

Како што веќе споменав претходно, проектот e-tinex беше еден од моите лични проекти што ги реализиравме заедно со мојот извонреден тим и тоа е нешто што особено сме среќни што го започнавме. Неоспорно, во почетокот имаше многу непредвидени предизвици и пречки, како и грешки и многу искуства за учење. Со почетокот на пандемијата приходите на пазарот за е-продавници се зголемија речиси десеткратно и можам да додадам дека и покрај ова, успеавме успешно да одговориме на овие извонредни предизвици. Искуството за учење за сите нас беше неверојатно, но успеавме да ја стабилизираме оваа платформа, која сега работи доследно и без поголеми нарушувања. Кога сте пионер, патот е секогаш потежок затоа што вие сте секогаш тој што ризикува и нема друг избор освен да успеете во тоа. И низ сето ова, не можев да бидам позадоволен од тоа како успеавме да ја поставиме е-продавницата на местото каде што е сега.

Кога избираме со кого почнуваме бизнис, едни од главните фактори што ги земаме предвид се деловната етика и стандардите што ги имаат луѓето, како и извонредните интеракции и комуникации што ги имаме со овие луѓе.

Кој момент би го потенцирале како пресвртница во досегашната кариера? Која е најважната одлука што некогаш сте ја донеле?

Секоја одлука што ја донесов досега ме доведе до местото каде што сум денес. Секој ден се будам со намера и мотивација да научам повеќе за себе, и со мисла како би можел да ја подобрам својата работа до највисок стандард за да можам да бидам најдобар пример за мојот тим. Секогаш се ставам себеси во првата линија, земајќи одлучни и честопати ризични одлуки за широк спектар на теми, но секогаш со креативен и отворен ум, добри намери и, пред сè, правилен тајминг. Се разбира, моето доаѓање во земјата беше проследено со голем ризик и пречки што едноставно не можев да ги предвидам. Но, во 25. години работа во малопродажниот сектор во оваа земја, се борев многу напорно за да го изградам моето наследство и уникатниот пат и преку сето тоа успеав да изградам и среќно и силно семејство заедно со мојата сакана сопруга Ева, со која израснавме два прекрасни сина во многу предизвикувачка и тешка средина. И покрај ова, моите синови Георгиос и Никос успеаја да ги издвојат своите патеки во нивните професии и ова е нешто што ниту едно професионално достигнување не може да го надмине.

Кои се Вашите планови, каде го гледате „Тинекс“ во следните пет години?

Единствената сигурност е дека во текот на следните пет години пазарот ќе се смени, со преземања, промени и многу инвестиции на веќе мал пазар кој е преполн со многу постојни трговци и дојдовни конкуренти. Без сомнение, „Тинекс“ ќе биде протагонист во овие променливи времиња и ќе излеземе посилни и поголеми од кога било.